Çölyak Nedir?

Çölyak; buğday, arpa, çavdar ve yulaf gibi tahılların tüketilmesiyle birlikte ince bağırsakta ortaya çıkan emilim bozukluğuyla karakterize olan bir hastalıktır. Çölyak hastalığının asıl nedeni bu tahıllarda bulunan gluten proteininin emilememesidir. Bu emilimin bozukluğunda bağırsakların yapısının bozulmasıyla birlikte vücuda alınan bir çok besin maddesi, vitamin ve minerallerin de emilimi bozulmaktadır. Genetik ve çevresel faktörlerin etkileşimi sonucu ortaya çıkan hastalıkta; beslenme alışkanlıkları, bebeklik döneminde anne sütü alımının erken bırakılması, glutenli gıdalar ile beslenmeye başlama yaşı ve günlük tüketim miktarı etkili olabilen başlıca çevresel faktörleri oluşturmaktadır. Bebeklerde anne sütünün erken kesilip tahıllara erken başlanmasıyla birlikte çölyak görülme riski artmaktadır.

Çölyak birçok belirtiyle kendini gösterir. Belirtilerinden bazıları; karın bölgesinde öne doğru şişkinlik, yaşa göre kilo azlığı, kas zayıflığı, kansızlık, ishal, kusma, iştahsızlık, büyüme geriliği, gaz şikayetleri, kemik ağrıları, ciltte kaşıntılı döküntülerdir. Erken çocukluk döneminde (ilk 2 yaş) hastalığın klasik belirtileri ishal, kusma, iştahsızlık, karın şişliği, kilo kaybı, kabızlık ve büyüme geriliğidir. Büyük çocuklarda ve yetişkinlerde ise diğer belirtilere ek olarak tedavi edilemeyen veya nedeni bulunamayan kansızlık, kemik zayıflığı gibi durumlar da çölyak hastalığının belirtileri arasındadır. Ayrıca tip 1 diyabet gibi otoimmün troid hastalıklarıyla da birlikte çölyak görülme sıklığı yüksektir.

Çölyak ve geçici gluten intoleransı belirtileri birbiriyle aynı olduğu için sıklıkla karıştırılabilmektedir. Geçici gluten intoleransında yaklaşık 2 yıl boyunca glutensiz diyet uygulanması sonucunda yapılan biyopsi ve çeşitli tetkiklerle bağırsağın yapısının düzeldiği görülür. Fakat çölyakta böyle bir durum söz konusu değildir. Çölyak hastalığında tek tedavi yöntemi glutensiz diyettir ve ömür boyu uygulanmalıdır. Gluten içeren besinlerin tamamen diyetten çıkarılmasıyla birlikte şikayetlerin ortadan kalktığı görülmektedir. Bu yüzden hastalar diyetlerine dikkat ederek gluten içeren hiçbir besini tüketmemeleri gerekmektedir. Buğday, arpa, çavdar ve bunlardan yapılan yiyeceklerin tüketilmemesine özen gösterilmelidir.

Çölyak hastalarında bağırsakta emilim bozukluğu olduğu için vitamin ve mineral eksiklikleri görülebilir. Bu yüzden tedavisinde vitamin-mineral eksiklikleri olup olmadığına bakılarak demir, folik asit ve B12 vitamini verilebilir. Ayrıca, B grubu vitaminler daha çok tahıllarda bulunmasından dolayı glutensiz diyetle az alındığı için eksikliği görülebilir. Mutlaka bir doktora ve diyetisyene başvurularak tedavi edilmelidir. Ayrıca doktor ve diyetisyenlere danışarak Slimini Glutensiz Un ve Slimini Light Glutensiz un tüketilebilir. Çünkü çölyaklılara özel yapılmış bu unlar piyasadaki birçok glutensiz undan farklı olarak özellikli, kaliteli ve sağlıklı unlardır.

Diğer İlgili Yazılar